ZAGADNIENIA DO TESTU

Radny z Certyfikatem
TEST SAMORZĄDOWY

Co powinien wiedzieć radny?

Od teorii i prawa do praktyki, z odrobioną krytyki
ZAGADNIENIA

 

  1. Kluczowe definicje: gmina, miasto, powiat, województwo, lokalność, glokalizacja, wspólnota, decentralizacja, dekoncentracja, organ, zarządzanie  publiczne, pomocniczość, samorząd terytorialny.
  2. Unia w mojej gminie, czyli co radny powinien wiedzieć o UE w kontekście samorządu terytorialnego. Samorządowe podobieństwa i różnice. Radny w dowolnym kraju UE. Tryb wyboru; rola wójta. Środki unijne, polityka regionalna, euroregiony.
  3.  Z historii polskiego samorządu (i mojego miasta): lokacja miasta, sejmiki szlacheckie, samorząd w czasie zaborów, moje miasto w okresie II RP, zarządzanie w czasach PRL.
  4. Etapy rozwoju samorządu po 1990 r. w Polsce i w mojej gminie. Liczba radnych, zmiany w trybie wyborów, ustanowienia samorządowych powiatów i województw, bezpośredni tryb wyboru wójta.
  5. Samorządowe organizacje. Do jakich organizacji może należeć moja gmina, gdzie mogę działać, jak lobbować.  Samorządowe środowiska wpływu i reprezentacji w skali regionu i Polski. Fundacje.
  6. Samorząd terytorialny w konstytucji i ustawach oraz w innych aktach normatywnych. Znasz statut swojej gminy? Jak są inne akty prawa miejscowego w Twojej gminie. Co ostatnio zmieniło się w samorządowych przepisach.
  7. System wyborczy do samorządu. Kto może kandydować, jak się liczy głosy, jak w świetle prawa wygląda kampania wyborcza. Samorząd w programach najważniejszych partii politycznych. Ogólnopolski komitet a lokalny – próba porównania.
  8. Organy nadzoru nad samorządem terytorialnym: premier wojewoda, RIO, SKO. Kontrola legalności i efektywności. Procedury odwoławcze. Sprawy samorządowe przed sądem. Pozainstytucjonalne formy nadzoru i kontroli nad Twoją gminą.
  9. Organy stanowiące samorządu: kompetencje rady i radnego. Mandat wolny czy imperatywny. Utrzymywanie więzi z wyborcą. Przewodniczący rady, znaczenie komisji rad,  rady i sejmiki w liczbach. Utrata mandatu. Idealny radny: sąsiad i polityk
  10. Organ wykonawczy: wójt, burmistrz, prezydent miasta.  Zarząd powiatu i starosta. Marszałek i urząd marszałkowski. Tryb wyboru, utrata mandatu, relacje z organem stanowiącym. Idealny wójt: menadżer, polityk, kierownik.
  11. Pracownicy samorządowi. Przykłady stanowisk i odpowiedzialność: sekretarz gminy, skarbnik. Tryb zatrudnienia, kodeksy etyczne. Kwalifikacje, przywileje i ograniczenia. Ocena pracownika. Etos pracy.
  12. Co składa się na majątek Twojej gminy (powiatu).   Wymień grunty, obiekty. Podaj wartość. W co warto zainwestować, co warto sprzedać. Jak zmienia się struktura majątku gminy w ostatnich latach.
  13. Budżet gminy. Zasady tworzenia, procedury. Dochody, skala podatków, zakres, porównanie z innymi gminami. Zwolnienia podatkowe.  Wydatki, największe koszty, ewolucja wydatków gminy. Utrzymanie urzędu.
  14. Rozwój gminy. Ekonomiczny, społeczny, polityczny. Co przyciąga inwestorów. Jakie są bariery w rozwoju.  Co jest szansą. Czy zna strategie rozwoju województwa, powiatu gminy. Co by do niej wpisał jako priorytet.
  15. Promocja gminy. Slogan promocyjny, przykład. Walory turystyczne. Czy mieszkańcy lubią swoją gminę, jak ją promują. Imprezy promujące. Wykorzystanie nowoczesnych narzędzi w promocji.
  16.  Zróżnicowanie wewnętrzne gminy (powiatu, regionu). Lepsze i gorsze dzielnice (sołectwa). Przyczyny i skutki zróżnicowania. Wzory do naśladowania. Przykłady dysproporcji gospodarczych i społecznych.
  17. Demokracja bezpośrednia. Referenda, Inicjatywa obywatelska, zebranie sołeckie (osiedlowe), budżet partycypacyjny. Przykłady z Twojej gminy.
  18. Jednostki pomocnicze. Normatywne i empiryczne uwarunkowania. Niezależność dzielnic. Jak wybieramy radnych dzielnic, jak wybieramy sołtysa.
  19. Jawność, komunikowanie, Media. Ustawa o dostępie do informacji publicznej. Jasność komunikacji w urzędzie. E-komunikacja radnych. Media lokalne
  20. Samorządowi liderzy, teoretycy i praktycy. W Polsce i w naszym regionie. Przepis na idealnego radnego. Na wzorowego wójta. Kreatywność i doświadczenie w samorządzie.

 

 

 

Problematyka testu obejmuje treści sygnalizowane w mini-wykładach prof. Andrzeja K. Piaseckiego, prezentowanych w serii krótki audycji  radiowych (możliwych do wysłuchania na stronie:  www.RadnyzCertyfikatem.pl.). Zgodnie z regulaminem, egzamin będzie miał postać testu jednokrotnego wyboru. Oznacza to, że uczestnik testu będzie musiał wskazać jedną poprawną odpowiedź wśród sformułowań znajdujących pod pytaniem. Warunkiem jego zaliczenia będzie udzielenie pozytywnych odpowiedzi na co najmniej 2/3 pytań. Poniżej prezentujemy próbne, czyli wybrane przykładowe pytania testu wiedzy o samorządności.

 

  • Samorząd terytorialny to:
  • Glokalizacja rozumiana jest jako:
  • Pomocniczość
  • Tradycje rozwiązań samorządowych na polskich ziemiach sięgają okresu:
  • Efektem reformy samorządowej z 2002 roku było:
  • Europejska Karta Samorządu Terytorialnego (Lokalnego) stanowi zbiór europejskich standardów dotyczących istoty, organizacji i zasad funkcjonowania władzy lokalnej. Zaznacz poprawną wypowiedź dotyczącą EKST:
  • Konstytucje RP w rozdziale I, poświęconym zasadzie samorządności, mówi o samorządach:
  • Co jest głównym celem działalności samorządu gminnego?
  • Jaki cel powinien przyświecać samorządowi województwa w określaniu strategii rozwoju regionu?
  • Jednostki samorządu terytorialnego są samodzielne, ale nie muszą samotne. W celu efektywniejszego działania mogą poszukać partnerów i z nimi współpracować. Wskaż poniżej poprawne sformułowanie dotyczą współpracy samorządowej.
  • Która z wymienionych poniżej relacji pomiędzy organami samorządu wojewódzkiego a organami powiatu i gminy jest prawdziwa?
  • W jakim trybie zmienia się granice gmin lub powiatów?
  • W świetle ustawy o samorządzie gminnym terytorialnymi jednostkami pomocniczymi gminy mogą być:
  • Miasta na prawach powiatu, miasta wyłączone z powiatów to tzw. powiaty grodzkie.  Która ustawa określa ich ustrój?
  • Wskaż organy samorządu województwa.
  • Kto decyduje o obsadzeniu stanowiska starosty i składzie zarządu powiatu?
  • Od czego zależy liczba radnych w radzie gminy?
  • W świetle ustawy do podstawowych obowiązków radnego należy:
  • Cenzus domicylu oznacza, że kandydatem na radnego gminy może być wyłącznie:
  • Kontrola to możliwość porównywania stanu faktycznego ze stanem pożądanym. Podmiotami uprawnionymi do kontrolowania samorządów są:
  • Nadzór obejmuje uprawnienie do kontroli oraz ingerencji w przypadku wykrycia nieprawidłowości, celem ich usunięcia. Konstytucyjnie określonymi organami nadzoru nad samorządem terytorialnym są:
  • Pod jakim kątem, czyli na podstawie jakiego kryterium sprawowany jest nadzór nad samorządem terytorialnym?
  • Kto i na czyj wniosek może wprowadzić w gminie zarząd komisaryczny?
  • Konstytucyjnie gwarantowanymi źródłami dochodów j.s.t. są:
  • Kto jest zobowiązany do przygotowania projektu budżetu gminy?
  • Mieszkańcy gminy decydują lub mają wpływ na sprawy gminne poprzez:
  • Referendum gminne obligatoryjnie przeprowadza się w dwóch kategoriach spraw. Jakich?
  • Ile procent uprawnionych do głosowania musi wziąć udział w referendum powiatowym, aby było ono ważne?
  • Zgodnie z ustawą status pracowników samorządowych posiadają następujące kategorie osób: